Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан Роза Иванова юпа уйӑхӗн 9-мӗшӗнчен килтен тухса кайнӑ та тек ӑна никам та курман. 2003 ҫулта ҫуралнӑ хӗр ҫухални тӗлӗшпе Следстви комитечӗ пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Роза аппӑшӗн хваттерӗнчен кайнӑ. Вӑл килтен 11 сехет тӗлӗнче тухнӑ. Хӗр ӑҫта кайни паллӑ мар. Тӑванӗсем пӑшӑрханаҫҫӗ, ӑна шыраҫҫӗ. Вӗсем полицие кайса заявлени ҫырнӑ.
Роза Иванов 17 ҫулти пек курӑнать, 160-165 сантиметр ҫӳллӗш. Ҫӳҫӗ ҫутӑрах, хулпуҫҫи таран. Сылтӑм куҫ харши тӗлӗнче суран йӗрӗ пур. Килтен кайнӑ чухне хӑмӑр куртка, хура шӑлавар, хура пушмак тӑхӑннӑ пулнӑ. Ӑна курнӑ тӑк пӗр тӑхтамасӑр полицие пӗлтерме ыйтаҫҫӗ.
Юпа уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти шкул ертӳҫисем тӗрӗслевҫӗсенчен хӑранипе укҫасӑр юлнӑ.
Хулари шкулсенчен пӗрне палламан ҫын шӑнкӑравланӑ. Хӑйӗн пирки вӑл право органӗсенче ӗҫлекен тесе каланӑ. Ҫав ҫын шкула тӗрӗслевҫӗсем пырассине пӗлтернӗ. Хӑнасене чечекпе, тутлӑ апат-ҫимӗҫпе кӗтсе илме сӗннӗ. Ултавҫӑна ӗненсе шкул директорӗ палламан ҫын счечӗ ҫине 23 пин тенкӗ ытларах куҫарса панӑ.
Тепӗр шкул директорне те ҫавӑн улталанӑ. Анчах тӑкак виҫи пӗчӗкрех. Вӑл тӗслӗхре пурӗ 12 пин тенкӗ ытларах куҫарнӑ.
Юпан 9-мӗшӗнче 10 сехет те 20 минутра ҫӑлавҫӑсем патне хыпар ҫитнӗ: кимӗре ларакан арҫынна шыв юххи юхтарса кайнӑ.
Ҫӑлавҫӑсем «Беркут» катерпа арҫынна шырама тухнӑ. Вӗсем йӑлтах пӑхса ҫаврӑннӑ – лешӗ курӑнман.
Тепӗр кунхине 15 сехет те 21 минутра дежурнӑй пульчӗ ҫине хыпар ҫитнӗ. Ҫӗнӗ Шупашкарта кивӗ юханшыв порчӗ патӗнче ҫынсем кимӗ ишнине асӑрханӑ. Малтанах вӗсем кимӗ пушӑ тесе шутланӑ. Ҫӑлавҫӑсем тӗрӗсленӗ – унта ӳсер арҫын ҫывӑрнӑ иккен. Ӑна вӑратса ҫыран хӗррине илсе тухнӑ.
Тепӗр кун Атӑл хӗрринче причал патӗнче арҫын виллине тупнӑ. Вилене полицие панӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 67 ҫулти арҫын пӗр кунта миллиона яхӑн тенкӗсӗр тӑрса юлнӑ. Вӑл ултавҫӑсен серепине ҫакланнӑ.
Лешӗсем юлашки ҫулсенче анлӑ усӑ куракан ансат меслетпе улталанӑ. Ҫитмӗле ҫывхаракан ватта вӗсем банк картти ҫинчен такам укҫа вӑрласшӑн тесе ӗнентернӗ. Укҫа ют ҫын аллине ан ҫаклантӑр тесен телефон ҫине пынӑ ултӑ цифрӑран тӑракан кода калама ыйтнӑ. Арҫынпа хӗрарӑм калаҫнӑ, хӑйӗнпе банк ӗҫченӗ тесе паллаштарнӑ. Арҫын ют ҫынна смс-кода каланӑ хыҫҫӑн унӑн счечӗсенчен пӗрин ҫинчи 978 пин тенкӗ ҫухалнӑ.
Шупашкарти 50 ҫулти арҫын 345 тенкӗсӗр юлнӑ, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи 53 ҫулти арҫын – 158 пин тенкӗсӗр. Юлашкинчен асӑннӑ тӗслӗхре телефон ҫине банк счечӗпе усӑ курмалли айсарӑм вырнаҫтарса пама шантарса улталанӑ.
Сирӗн Смешарикпа Айболита курас килет-и? Эппин, Ҫӗнӗ Шупашкара ҫитӗр. Унта ача-пӑча поликлиники умне ҫак сӑнарсене туса лартнӑ.
Мультфильмри сӑнарсене сквера хӑтлӑлатнӑ май вырнаҫтарнӑ. Ку ӗҫе «Благоустройство» тулли мар яваплӑ общество 3,3 миллион тенкӗпе пурнӑҫланӑ. Аукциона вӑл ҫеҫ хутшӑннӑ.
Скульптурӑсене бетонран тунӑ. Скверта «Смешарики» мультфильмри Нюша, Крош, Бараш, Ежик вырӑн тупнӑ. Ҫавӑн пекех Айболитпа упӑте, попугай вырӑн тупнӑ.
Пульница умне тротуар та хунӑ, машинӑсем валли парковка та пур.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан пӗр хӗрарӑм тӗнче тетелӗнчи паллашу сайтӗнче пӗр арҫынпа ҫыру ҫӳретнӗ. Лешӗ хӑйӗнпе ҫар ҫынни, ют ҫӗршывран тесе паллаштарнӑ. Кӑштахран арҫын хӗрарӑмпа ҫемье ҫавӑрас кӑмӑллине пӗлтернӗ.
Авланма «шухӑш тытнӑ» арҫын Раҫҫее килес ӗмӗтлине пӗлтернӗ. Анчах пӗр чӑматанпа епле куҫса килейӗн? Багажшӑн 500 пин тенкӗ тӳлемелле тесе каланӑ. Анчах тӑкака хӗрарӑма ҫине илме ыйтнӑ. Раҫҫее куҫса килсен тӑкака сӑплаштарма шантарнӑ.
Качча кайма ӗмӗтленекен хӗрарӑм юратнӑ ҫыншӑн тем тума хатӗр пулнӑ курӑнать. Хӗрарӑм укҫана куҫарса панӑ хыҫҫӑн арҫын тата ыйтнӑ. Ҫавӑн хыҫҫӑн хӗрарӑм улталаннине ӑнланса илнӗ, йӗрке хуралҫисенчен пулӑшу ыйтнӑ.
Кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев тата Раҫҫейри Яндекс тӗп директорӗ Елена Бунина килӗштерсе ӗҫлесси ҫинчен алӑ пуснӑ. Ҫавна май «Яндекс. Ветерансем валли» социаллӑ проект пуҫарнӑ. Хальлӗхе вӑл Шупашкарта тата Ҫӗнӗ Шупашкарта пурнӑҫланать. Асӑннӑ хуласенче пурӑнакан ветерансем таксие уйӑхне тӑватӑ хутчен тӳлевсӗр чӗнсе илме пултараҫҫӗ.
Ҫӑмӑллӑхпа Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннисем; блокадӑри Ленинградра пурӑннисем; концлагерьсемпе геттона, Иккӗмӗш тӗнче вӑрҫи вӑхӑтӗнче ытти ҫавӑн пек вырӑна лекнисем; тыл ӗҫченӗсем; вӑрҫӑра вилнисен тӑлӑх арӑмӗсем усӑ кураяҫҫӗ.
Такси чӗнес тесен социаллӑ пулӑшу паракан центрсене ирхи 8 сехетрен пуҫласа 16 сехет те 30 минутчен шӑнкӑравламалла. Шупашкарта унӑн номерӗ – 8 8352 51-27-80, Ҫӗнӗ Шупашкарта – 8 8352 78-02-46.
Кӑҫал ҫулла Ҫӗнӗ Шупашкарти полицие икӗ ҫын пынӑ. Вӗсем каланӑ тӑрӑх, ҫӑва ҫинче вӗсен тӑванӗсен вилтӑприсем ҫинчен картасем ҫухалнӑ. Ҫак ӗҫе кам тума пултарнине часах палӑртнӑ, Шупашкарта пурӑнакан 46-ри арҫынна тытса чарнӑ.
Ҫакскер Ҫӗнӗ Шупашкарта тата Муркаш районӗнче те ҫак ӗҫпех аппаланса ҫӳренине палӑртнӑ. Вӑл унччен те судра явап тытнӑ-мӗн. Арҫын вӑрланӑ тепер виҫӗ тӗслӗхре те хӑй айӑплине йышӑннӑ.
Хальхинче те 46 ҫулти арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Халӗ вӑл ытти ҫакнашкал преступленипе ҫыхӑннипе ҫыхӑнманнине тӗрӗслеҫҫӗ.
Европӑра тата Раҫҫейри хӑш-пӗр регионта кӑшӑлвируспа чирлекенсем нумайланнӑран Чӑваш Енри тӳре-шара маларах сисчӗвленнӗ, инфекцие сарӑлма парас мар тесе мерӑсене вӑйлатасшӑн.
Ют ҫӗршывран килекенсем анализ параҫҫӗ-ха, анчах ют регионсенчен килекенсемпе мӗнле пулмалла? Мускавран тата Мускав облаҫӗнчен вахта мелӗпе ӗҫлесе килекенсене вӑйлӑрах тӗрӗслесшӗн. Ку ӗҫе ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗсене, ял старостисене явӑҫтарасшӑн.
Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти, шӑпах ҫак муницbпалитсенче чирлекен нумай, общество вырӑнӗсенче тата транспортра профилактика мерисене вӑйлатасшӑн. Шкула тата ача пахчине ҫӳрекен ачасен ашшӗ-амӑшӗпе те калаҫу ирттересшӗн: чирлӗ шӑпӑрлансене ҫавӑтса ан килччӗр. Педагогсен вара медицина маски тӑхӑнмалла.
Кӑшалвирус инфекцийӗ сарӑлнипе кӗрешекен оперативлӑ штаб паян каллех ларӑва пуҫтарӑннӑ. Эрнесерен пухакан ӗҫлӗ канашлура палӑртнӑ тӑрӑх, кӑшӑлвируспа чирлекенсем Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар тата Улатӑр хулисенче, Шупашкар, Етӗрне, Комсомольски районӗсенче нумайрах. Ларура пӗлтернӗ тӑрӑх, чирпе ватӑ ҫынсем ытларах нушаланаҫҫӗ.
Иртнӗ эрнере пирӗн республикӑри 5 шкулта тата 1 ача пахчинче ку вируспа чирлисем пуррине шута илнӗ. Шупашкарта «Малютка» ача ҫуртӗнче те ҫав вирус ернӗ ҫынна тупса палӑртнӑ.
Республика Элтеперӗ Олег Николаев хӑрушсӑрлӑх мерисене ҫирӗп пӑх пирки аса илтернӗ.
+13.3 °C